مدیریت فرهنگ سازمانی بر مبنای مدل موجودی فرهنگ سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شیراز

2 دانشگاه پیام نور

3 دانشگاه امیرکبیر

چکیده

این مقاله حاصل طرحی تحقیقاتی از نوع کاربردی است که در سال 1393 با هدف ارتقای فرهنگ سازمانی در یک شرکت صنعتی به اجرا درآمده است. این پژوهش، برای شناسایی ویژگی‌ های فرهنگی موجود و مطلوب بر مبنای مدل موجودی فرهنگ سازمانی و ارزیابی وضعیت عوامل اثرگذار بر فرهنگ سازمانی در شرکت مذکور، نوعی مطالعه موردی را به کار گرفته است. جامعه آماری تحقیق کلیه مدیران و کارکنان شرکت بودند که به تناسب هریک از گام‌ های تحقیق (مراحل مختلف مدل موجودی فرهنگ سازمانی) نمونه‌ هایی به روش تصادفی ساده از آن استخراج و نظرات آنها عمدتاً از طریق ابزار پرسشنامه (با روایی و پایایی تأیید شده) سنجیده شد. یافته‌ ها نشان‌ دهندة حاکمیت ویژگی‌ هایی بود که بر مبنای مدل مورد اشاره، تناسب زیادی با فرهنگ تهاجمی داشت و ویژگی‌ های فرهنگ سازنده، در سطح نسبتاً ضعیفی قرار داشت. تحلیل شکاف فرهنگی نیز نشان‌ دهندة آن بود که بیشترین شکاف فرهنگی (فاصله بین فرهنگ موجود و مطلوب) در گونه فرهنگ سازنده دیده می ‌شود. در تحلیل وضعیت عوامل علّی اثرگذار بر فرهنگ سازمانی شرکت نیز یافته ‌های تحقیق بیانگر آن بود که از میان عوامل علّی مؤثر بر فرهنگ سازمان، 3عامل سامانه ‌ها، مهارت‌ ها و ساختار در سطح مناسبی قرار نداشته ‌اند. بر مبنای این یافته‌ ها و با توجه به آسیب‌ شناسی فرهنگی در شرکت که با هدف کاهش شکاف فرهنگی و ارتقای ویژگی‌ های فرهنگ سازنده صورت گرفت، برنامه بهبود مشتمل بر تعدادی طرح پژوهشی و اقدام اجرایی در یک دورة زمانی 4 ساله تعریف شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


انصاری، محمد اسماعیل؛ شائمی برزکی، علی و صفری، علی (1390)، ارائة الگوی مدیریت فرهنگ سازمانی با رویکرد زمینه­ ای (مطالعة موردی: یک شرکت تولیدی)، نشریه جامعه ­شناسی کاربردی، 22 (2)، 121-142.
رضایی دولت ­آبادی، حسین؛ خزائی­ پول، جواد؛ کیالاشکی، جعفر؛ امانی، مجتبی و وریج کاظمی، رضا (1392)، طراحی مدل تأثیرگذاری فرهنگ سازمانی بر تسهیم دانش و ایجاد چابکی در مهار شرایط بحرانی با رویکرد پدافند غیرعامل، دوفصلنامه مدیریت بحران، 3، 59-67.
رعنایی، حبیب ­الله (1386)، مدیریت فرهنگ سازمانی: طراحی مدلی بر مبنای چارچوب ارزش­های رقابتی، فصلنامه علوم مدیریت ایران، 2 (6)، 69-95.
فرهی بوزنجانی، برزو و سنجقی، محمدابراهیم (1388)، ارزیابی و تحلیل روش­های شناخت و سنجش فرهنگ سازمانی، راهبرد فرهنگ، 5، 29-53.
فرهی بوزنجانی، برزو؛ سنجقی، محمدابراهیم؛ سلطانی، محمدرضا و بازرگانی، محمد (1392)، طراحی و تبیین مدل شناخت، سنجش و مدیریت فرهنگ سازمانی (مورد مطالعه: یکی از نهادهای انقلاب اسلامی)، راهبرد فرهنگ، 21، 113-138.
مشبکی، اصغر و خلیلی شجاعی، وهاب (1389)، بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی سازمان­ها (وزارت نیرو به عنوان مورد)،نشریه جامعه شناسیکاربردی،21 (4)، 37-56.
Balthazard, P. A., & Cooke, R. A. (2004). Organizational Culture and Knowledge Management Success: Assessing the Behavior–Performance Continuum. Proceedings of the 37th Hawaii International Conference on System Sciences.
Büschgens, T., Bausch, A., & Balkin, D. B. (2013). Organizational Culture and Innovation: A Meta-Analytic Review. Journal of Product Innovation Management, 30 (4), 763–781.
Cercel, M., & Marina, E. L. (2011). A Comparative Study of Organizational Culture Evaluation through Two International Instruments: Denison Model and Human Synergistics OCI. 67 Annals of the university of Craiova economic sciences, XXXXI (39), 67-76.
Cooke, R. A., & Lafferty, J. C. (1983). Level V: Organizational Culture Inventory (Form I). Plymouth, MI: Human Synergistics.
Cooke, R. A., & Szumal, J. L. (1993). Measuring Normative Beliefs And Shared Behavioral Expectations In Organizations: The Reliability And Validity Of The Organizational Culture Inventory. Psychological Reports, 72, 1299-1330.
Human synergistics (2008). Organizational culture inventory: detailed report for ABC company (English: 1-138), available at: http://www.humansynergistics.co.kr/download/ HS%20-%20Organization%20-%20OCI%20Detailed%20Report%20-%20Sample%20pages%20-%20English.pdf
Human synergistics (2012). Pact Helps Change the World by First Changing its Own Organizational Culture: Case study information sheet (1-8), available at: http://www.humansynergistics.com/docs/case-studies-and-white-papers/download-pact-case-study.pdf?sfvrsn=0
Messner, W. (2013). Effect of organizational culture on employee commitment in the Indian IT services sourcing industry. Journal of Indian Business Research, 5 (2), 76-100.
Nicotera, A. M., Clinkscales, M. J., & Walker, F. R. (2003). Understanding Organization through Culture and Structure: Relational and Other Lessons from the African American Organization. Routledge Communication Series.
Nous group (2013). Exploring Organisational Culture – findings report: The University of Queensland, 26 February 2013 (1-31), available at: http://www.uq.edu.au/reform-program/docs/nous-group-report-032013-all-staff.pdf
Rensburg, R. (1993). Societal vs. Organizational Culture: Toward a Cross-Cultural Communication Model for South African Organizations. Intercultural Communication Studies, III (1), 75-90.
Tesluk, P., Hofmann, D., & Quigley, N. (2002). Integrating the linkages between organizational culture and individual outcomes at work. In S. Sonnentag (Ed.) Psychological Management of Individual Performance, 442-469.