چارچوبی برای الزامات فرآیند مدیریت هیجانات در سازمانها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت پروژه و ساخت، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه مدیریت پروژه و ساخت، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

بررسی‌ها حاکی از عدم موفقیت بسیاری از پروژه‌ها، علی‌رغم پیاده‌سازی ابزارها و تکنیک‌های مدیریت پروژه است. یکی از مؤلفه‌های پیچیده انسانی و سازمانی، هیجانات در پروژه است که اگر درست و به‌موقع شناسایی نشوند و به‌درستی کنترل و مدیریتی روی آن صورت نگیرد، منشأ بسیاری از مشکلات مانند: درگیری‌ها، اعتصابات، تعارضات بیش‌ازحد، فشارهای روانی، بی‌نظمی‌ها و بحران‌ها خواهد شد. پاسخ ادبیات برای رفع این مشکل هوش هیجانی فردی است، ولی این پدیده، اولاً به‌طورکامل مسئله فوق‌ را به‌خصوص در بستر پروژه‌ای نمی‌تواند مرتفع کند و ثانیاً سازمان پروژه باید به‌گونه‌ای باشد که اجازه به‌کارگیری هوش‌ هیجانی را به نیروها بدهد و ثالثاً کارکنان، به استفاده از آن در محیط پروژه راغب باشند. لذا تحقیق حاضر صورت گرفت و با مطالعه یکی از باسابقه‌ترین شرکت‌های پروژه‌محور ایرانی، ازطریق مصاحبه‌های عمیق و غیرساختاریافته حضوری، بخش اعظم داده‌ها جمع‌آوری و با روش گراندد تئوری تحلیل شد. درنهایت، برمبنای یافته‌ها، چارچوبی برای الزامات فرایند مدیریت هیجانات در سازمان‌ها پیشنهاد گردید. نتایج نشان می‌دهد این چارچوب باعث عملکرد بهتر سازمان می‌شود و بسیاری از مسائل و مشکلات فوق‌الذکر را می‌تواند مرتفع سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


الوانی، سیدمهدی (1371). استعاره‌ها: ابزار شناخت سازمان. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، دوره سوم، شماره دوم: 23-52.
انتظاری، فرنوش و ایرانبان، سیدجواد (2018). مدل علی هوش هیجانی، عملکرد سازمانی و یادگیری سازمانی. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، دوره هشتم، شماره سی‌ام: 177-192.
رابینز، استیون پی (1392). مبانی رفتار سازمانی، ترجمه فرزاد امیدواران و همکاران، تهران: انتشارات مؤسسه کتاب مهربان نشر، چاپ پنجم.
شریفی، اصغر و اسلامیه، فاطمه (1391). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و سبک‌های مدیریت تعارض مدیران دانشگاه‌ها. رهبری و مدیریت آموزشی، دوره سوم، شماره ششم: 69-84 .
طبری، مجتبی و قربانی، مهرناز (1388). نقش هوش هیجانی بر شیوه تصمیم‌گیری مدیران. پژوهشگر، دوره اول، شماره ششم: 30-46.
فراست‌خواه، مقصود (1395). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی باتأکید‌بر نظریه برپایه (گراندد تئوری)، تهران، انتشارات آگاه، چاپ دوم.
کفایتمند، مسعود (1393). واکاوی نظریه بازه کامل رهبری به منظور تدوین مدل اقتضایی رهبری در مدیریت پروژهمحور. رساله دکترا، دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس.
گلمن، دانیل؛ بویاتزیس، ریچارد و مک‌کی، آنی (1391). هوش هیجانی در مدیریت و رهبری سازمانی، ترجمه بهمن ابراهیمی، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، چاپ دوم.
لطیفیان، احمد (1396). چگونگی کاربرد هوش هیجانی در تعهد سازمانی کارکنان. کنفرانس سالانه بین المللی مدیریت بر مبنای هوشمندی.
مشبکی، اصغر و دوستار، محمد (1386). تبیین مدل تأثیرگذاری هوش عاطفی مدیران بر تعهد سازمانی کارکنان باتوجه‌به نقش سبک‌های رهبری. مدرس علوم انسانی، دوره سوم، شماره یازدهم: 211-234.
مکولی، جان؛ دبرلی، ژوآنی و جانسون، فیل (1389). نظریه سازمان، نگاه‌ها و چالش‌ها، ترجمه حسن دانایی‌فر و سیدحسین کاظمی، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، چاپ اول.
هادی‌زاده مقدم، اکرم؛ رامین‌مهر، حمید و احمدی، ایمان (1387). بررسی رابطه‌ بین هوش عاطفی و سبک‌های رهبری در بین مدیران سازمان‌های وابسته به شرکت نفت. دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان، دوره اول، شماره هفتم: 141-160.
Clarke, N. (2010b). The impact of a training programme designed to target the emotional intelligence abilities of project managers. Int. J. Proj. Manag. 28 (5), 461–468.
Clarke, N. & Howell, R. (2010). Emotional Intelligence and Projects. Project Management Inst.
Domagalski, T. A. (1999). Emotion in organizations: Main currents. In Human Relations 52 (6), 833–852.
Creswell, J. W. & Miller, D. L. (2000). Determining Validity in Qualitative Inquiry, Theory into Practice, Vol. 39.
Eisenhardt, K. M. (1989). Building theories from case study research. In Academy of management review, 14 (4), 532–550.
Eisenhardt, K. M. & Graebner, M. E. (2007). Theory building from cases. Opportunities and challenges. In Academy of management Journal, 50 (1), 25–32.
Esfahani, N. & Soflu, H. Gh. (2011). Relationship between Emotional Intelligence and Transformational Leadership in Physical Education Managers. In Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 2384–2393.
Fineman, S. (2008). The Emotional Organization: Passions and Power, Blackwell, Oxford.
Giorgi, G. (2013). Organizational emotional intelligence. Development of a model. In Int J of Org Analysis, 21 (1), 4–18.
Goleman, D. (2018). What Makes a Leader? In: Contemporary issues in leadership: Routledge, 21–35.
Huy, Q. N. (1999). Emotional capability, emotional intelligence, and radical change. In Academy of management review, 24 (2), 325–345.
Menges, J. I. (2012). Chapter 13 Organizational Emotional Intelligence: Theoretical Foundations and Practical Implications. In Neal M. Ashkanasy, Charmine E.J Härtel & Wilfred J. Zerbe (Eds.): Experiencing and Managing Emotions in the Workplace, vol. 8: Emerald Group Publishing Limited (Research on Emotion in Organizations), 355–373.
Menges, J. I. & Bruch, H. (2009). Chapter 8 Organizational emotional intelligence and performance: an empirical study. In Charmine E.J Härtel, Neal M. Ashkanasy & Wilfred J. Zerbe (Eds.): Emotions in Groups, Organizations and Cultures, vol. 5: Emerald Group Publishing Limited (Research on Emotion in Organizations), 181–209.
Mersino, A. C. (2013). Emotional Intelligence for Project Managers: The People Skills You Need to Achieve Outstanding Results, Second Edition
Morris, P. W.G. (2004). Science, objective knowledge, and the theory of project management. ICE James Forrest Lecture.
Obradovica, V., Jovanovicb, P., Petrovica, D., Mihica, M. & Mitrovica, Z (2013). Project Managers’ Emotional Intelligence - A Ticket to Success. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 74, 274–284.
Pollack J. (2007). The changing paradigms of project management. International Journal of Project Management, (25), 266–274.
Rezvani, A., Khosravi, P. & Ashkanasy, N. M. (2018). Examining the interdependencies among emotional intelligence, trust, and performance in infrastructure projects. A multilevel study. In International Journal of Project Management, 36 (8), 1034–1046.
Salovey, P. & Mayer, J. D. (1990). Emotional Intelligence, Imagination Cognition, and Personality, Volume 9, No. 3. Amityville, NY: Baywood Publishing Co.
Trivellas, P. & Drimoussis, Ch. (2013). Investigating Leadership Styles, Behavioural and Managerial, Competency Profiles of Successful Project Managers in Greece. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 73, 692–700.
Zollo, M. & Winter, S. G. (2002). Deliberate learning and the evolution of dynamic capabilities. In Organization science, 13 (3), 339–351.