ارائه مدل انتخاب مدیران حرفه‌ای سازمان‌های دولتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران

2 مربی، دانشجو دکتری اقتصاد، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران

چکیده

شایسته­سالاری و استقرار مدیران شایسته به‌عنوان یکی از ضروری­ترین عوامل مؤثر در موفقیت و پیشرفت نظام حکومتی است که می­تواند امکان توسعه کشور را تسهیل نماید. تدوین شایستگی­های موردنیاز برای تصدی پست­های مدیریتی دولتی و نیز ارائه مدل انتخاب فرد مناسب از میان مستعدین، اصلی­ترین شرط برای تحقق نظام شایسته­سالاری است. پژوهش حاضر ازلحاظ نحوه اجرا، توصیفی- پیمایشی و ازنظر هدف، کاربردی است. به‌منظور اطمینان از دقت در فرایند انتخاب مدیران، در این پژوهش ترکیبی از چندین روش‌شناسی کمی و کیفی استفاده شده است. در روند اجرای پژوهش، نخست معیارهای اولیه شایستگی­های مدیریتی با استفاده از پژوهش‌های پیشین و نیز شایستگی­های مورداستفاده در کشورهای توسعه­یافته درقالب 6 معیار اصلی و
28 زیرمعیار جمع­آوری شد. در گام بعد گروه کانونی 45 نفره متشکل از متخصصان دانشگاهی و برخی از کارشناسان استانداری و سازمان مدیریت و برنامه­ریزی تشکیل و با استفاده از روش‌شناسی دلفی فازی معیارهای شایستگی اولیه به 17 زیرمعیار کلیدی پالایش شد و درنهایت با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله‌مراتبی فازی، مهم‌ترین شایستگی­های شناسایی‌شده ضروری برای مدیران رتبه­بندی و اهمیت­گذاری شدند­. درنهایت به‌منظور آزمون مدل ارائه‌شده و طی یک مطالعه موردی دیگر که در یکی از سازمان‌های مذکور صورت گرفت، 8 نفر از مدیران ارشد سازمان و افراد ذی­نفوذ که قصد انتخاب یکی از مدیران حرفه­ای خود، بین سه نفر از داوطلبین تصدی پست مدیریتی را داشتند، درقالب مدل پیشنهادی پژوهش، فرد شایسته جهت تصدی پست را انتخاب نمودند. نتایج پژوهش نشان می­دهد تفکر راهبردی، تیم­سازی و مدیریت فناوری اطلاعات به‌عنوان بااهمیت­ترین اولویت­ها در شایستگی‌های مدیران حرفه­ای می­باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابطحی، سیدحسین و منتظری، محمد (1387). مدیریت مبتنی‌بر شایستگی و نقش آن در مدیریت منابع انسانی. فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، دوره 15، شماره 57: 1-16.
اسدی­فرد، رؤیا (1387). مدل شایستگی مدیران دولتی ایران براساس صحیفه امام (ره) با استفاده از رویکرد استراتژی تئوری داده­بنیاد. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
بازیاری، عزت­الزمان و امیرتاش علی­محمد (1385). انتصاب مدیران با شایسته­سالاری در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علوم حرکتی و ورزش، دوره 4، شماره 7: 1- 10.
پیریایی، حسین و نیکنامی، مصطفی (1396). ارائه مدلی برای بهبود نظام انتصاب و ارتقای مدیران آموزش‎و‌پرورش.فصلنامه مدیریت و برنامه­ریزی در نظام­های آموزشی، دوره 10، شماره 1: 28-9.
پناهی، سیده‌معصومه؛ پورکریمی، جواد و رمضان، مجید (1397). ارائه الگوی شایستگی مدیران پژوهشی در سازمان­های پژوهش­محور. فصلنامه پژوهش­های مدیریت منابع انسانی، دوره 8، شماره 1: 23-46.
جعفری، نیلوفر و منتظر، غلامعلی (1387). استفاده از روش دلفی فازی برای تعیین سیاست­های مالیاتی کشور. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، دوره 8، شماره 1: 91-114.
حنفی‌زاده، پیام؛ صلاحی پروین، اسماعیل و امیری، مقصود (1389). انتخاب سیستم‌های اطلاعاتی در محیط های غیرقطعی با استفاده از روش هیبریدی. فصلنامه پژوهش­های مدیریت در ایران، دوره 4، شماره 14: 49-78.
درگاهی، حسین؛ علی‌پور فلاح­پسند، محمدحسن و حیدری قره­بلاغ، هادی (1386). ارائه مدل شایستگی در توسعه منابع انسانی. فصلنامه راهبرد یاس، شماره 23: 91-113.
دستورالعمل اجرایی نحوه انتخاب و انتصاب مدیران اجرایی (1395). مرکز انتشارات سازمان اداری و استخدامی کشور، ریاست‌جمهوری.
شاه‌محمدی، غلام‌رضا (1392). رویکردی برای انتخاب مدیر مبتنی‌بر روش تصمیم‌گیری چندمعیاره تاپسیس. فصلنامه توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، دوره 32، شماره 29: 157-172.
شاه­علیزاده، محمد؛ ضیایی، محمدوحید و الوانی، سیدمهدی (1387). مدل انتخاب مدیران با متدولوژی AHP-DEMATEL. فصلنامه پژوهشگر (مدیریت)، دوره 5، شماره 12: 21-32.
 
شریعتی، محمدتقی و عربیون، ابوالقاسم (1386). شیوه انتخاب و انتصاب مد‌‌‌یران واحد‌‌‌های تحقیقاتی (باتأکید‌‌‌بر جهاد‌‌‌ سازند‌‌‌گی). فصلنامه پژوهش و سازندگی، دوره 20، شماره 3: 185-197.
روئین، محمدجواد (1389). بررسی میزان تأثیرشایستگی­های مدیریتی مدیران بر تحلیل­رفتگی شغلی کارکنان ناجا.پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
صنایعی، علی؛ قاضی­فرد، امیرمهدی و سبحان‌منش، فریبرز (1390). عوامل مؤثر بر توسعه فناوری شناسایی ازطریق فرکانس رادیویی(RFID) در مدیریت زنجیره تأمین الکترونیکی. مجله علمی - پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، دوره اول، شماره1: 41-70.
عطافر، علی وآذربایجانی، کریم (1380). بررسی میزان شایسته‌سالاری در انتخاب مدیران بخش دولتی و خصوصی. فصلنامه دانش مدیریت، دوره 54، شماره 3: 16- 38.
قلی­پور، آرین؛ پورعزت، علی­اصغر و اسماعیلی، ندا (1389). ارائه مدل شایستگی جهت انتخاب وزرا. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
موسی‌زاده، زهره و عدلی مریم (1388). معیارهای انتخاب و انتصاب مدیران با رویکرد شایسته‌گزینی در نهج‌‌البلاغه. فصلنامه اندیشه مدیریت، دوره 1، شماره 3: 132-103.
Asmuni, H. Burke, E. Garibaldi, J. & McCollum B. (2006). A Novel Fuzzy Approach to Evaluate the Quality of Examination Timetabling. International Conference on the Practice and Theory of Automated Timetabling, Springer, Berlin, Heidelberg, 327-346.
Brinckmann, J. (2007). Competence of top management teams and success of new technology-based firms. Publisher Gabler, Frankfurt: Deutscher Universitäts-Verlag.
Calge R. B. (2005). Your successful project manager career. AMACOM, New York.
Carmen, C., María de la Luz, F. & Salustiano, M. (2006). Influence of top management team vision and work team characteristics on innovation. European Journal of Innovation Management, 9(2), 179–201.
Davenport, E. & Low, W. (2013). From trust to compliance: Accountability in the fair trade movement. Social Enterprise Journal, 9(1), 88–101.
Gates, S. & Langevin, P. (2010). Human capital measures, strategy, and performance: HR managers’ perceptions. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 23(1), 111–132.
Gunkel, M., Schlaegel, C., Langella, I.M. & Peluchette, J.V. (2010). Personality and career decisiveness. Personnel Review, 39(4), 503–524.
Hanna, A., Ibrahim, M., Lotfallah, W. Iskandar, K. & Russell, J. (2016). Modeling project manager competency: An integrated mathematical approach. Journal of Construction Engineering and Management, 142(8),100-121.
 
Liu, W. K. (2013). Application of the Fuzzy Delphi Method and the Fuzzy Analytic Hierarchy Process for the Managerial Competence of Multinational Corporation Executives. International Journal of e-Education, e-Business, e-Management and e-Learning,3(4), 313-317.
Marjoribanks, T. & Farquharson, K. (2016). Contesting competence: Chief executive officers and leadership in Australian football league clubs. Marketing Intelligence & Planning, 34(2), 188-202.
Michele E. A. Jayne & Robert L. Dipboye, (2004). Leveraging Diversity to Improve Business Performance: Research Findings and Recommendations for Organizations. Human Resource Management, 43(4), 409-424.
Mouawad, M. and Kleiner, B.H. (2016). New developments in customer service training, Managing Service Quality: An International Journal, 6(2), 49–56.
Mumford, A. (1995). Managers developing others through action learning. Industrial and Commercial Training, 27(2), 19–27.
Özkalp, E., Sungur, Z. & Ayşe Özdemir, A. (2009). Conflict management styles of Turkish managers. Journal of European Industrial Training, 33(5), 419-438.
Peng, H. (2000). Competencies of sport event managers in the United State. Dissertation, Colorado, USA: University of Northern Colorado.
Plummer, R., Armitage, D., (2007), A resilience-based framework for evaluating adaptive co-management: Linking ecology, economics and society in a complex world. Ecological Economics, 61(1), 62–74.
Pushpendra P. & Rajesh P. (2019), Millennials and political savvy – the mediating role of political skill linking core self-evaluation, emotional intelligence and knowledge sharing behaviour. Journal of Information and Knowledge Management Systems, 49(1), 95-114
Rappe, C. & Zwick, T. (2007). Developing leadership competence of production unit managers. Journal of Management Development, 26(4), 312-301.
Roy, T. K. & Garai, A. (2012). Intuitionistic Fuzzy Delphi Method: More realistic and interactive forecasting tool. Notes on Intuitionistic Fuzzy Sets, 18(2), 37-50.
Seok, J., Hsing, K., Gang, C., Shinjea, Y., Jeawook, C. & Zhenhua, R. (2013). Effect of Occupational Health and Safety Management System on Work-Related Accident Rate and Differences of Occupational Health and Safety Management System Awareness between Managers in South Korea's Construction Industry. Occupational Safety and Health Research Institute, 4(4), 201-209.
Van der Voordt, T. (2004). Productivity and employee satisfaction in flexible workplaces. Journal of Corporate Real Estate, 6(2), 133-148.
Warren, G., Howat, D. & Hume, I. (2011). Strategic thinking and decision making: Literature review. Journal of Strategy and Management, 4(3), 238-250.
Zdunczyk, K. & Blenkinsopp, J. (2007). Do organizational factors support creativity and innovation in polish firms?. European Journal of Innovation Management, 10(1),
2-40.