تأثیر هدف‌گرایی و ادراک شخصی از قابلیت استخدام بر عملکرد کارکنان بیمارستان‌ها با نقش واسط اشتیاق شغلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت دولتی گرایش مدیریت تحول. دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار گروه مدیریت. دانشکده علوم اداری و اقتصادی. دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشیار گروه مدیریت. دانشکده علوم اداری و اقتصادی. دانشگاه فردوسی مشهد.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی اشتیاق شغلی در رابطه بین هدف­گرایی و ادراک شخصی از قابلیت استخدام با عملکرد پرستاران بوده است. جامعه آماری این تحقیق مجموعه پرستاران بیمارستان­های فارابی و هفده شهریور است که تعداد آنها 264 نفر می­باشد. روش نمونه­گیری، تصادفی ساده و تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 154 نفر به‌دست آمد. به‌منظور واکاوی داده­ها، ابتدا اطلاعات حاصل از پرسشنامه استخراج و سپس ازطریق نرم‌افزارهای آماریSPSS19 و SMART PLS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد رابطه هدف‌گرایی و اشتیاق شغلی پرستاران مثبت و معنی­دار نیست، درحالی‌که از میان سه بعد آن که شامل هدف­گرایی یادگیری، هدف­گرایی عملکرد اثباتی و هدف­گرایی عملکرد اجتنابی می­باشد، هدف­گرایی یادگیری بر اشتیاق شغلی تأثیر مثبت و معنی‌دار دارد، همچنین نتایج نشان داد هدف­گرایی پرستاران بر عملکرد پرستاران تأثیر مثبت و معنی­دار دارد. ادراک شخصی از قابلیت استخدام بر عملکرد پرستاران تأثیری مثبت و معنی‌دار ندارد، درحالی‌که تأثیر ادراک شخصی از قابلیت استخدام بر اشتیاق شغلی پرستاران تأثیری مثبت و معنی­دار است. در این پژوهش ثابت شد اشتیاق شغلی پرستاران بر عملکرد آنها تأثیر مثبت و معنی‌دار دارد.

کلیدواژه‌ها


آزادی ده­بیدی، فاطمه (1393). پیش­بینی اضطراب امتحان براساس سبک­های شناختی تفکر با واسطه­گری مؤلفه­های هدف‌گرایی در دانشجویان، پایان­نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی.
بهرام، عباس و شفیع­زاده، محسن (1384). رابطه بین هدف­گرایی و توانایی ادراک‌شده با انگیزش شرکت در فعالیت­های بدنی و ورزشی دانش آموزان.نشریه علوم حرکتی و ورزش، دوره اول، شماره ششم: 53-69.
پورعباس، علی؛ عابدی، محمدرضا و باغبان، ایران (1392). اثربخشی کارگاه­های خودکارآمدی حرفه­ای بر اشتیاق شغلی کارکنان بخش ادرای دانشگاه اصفهان. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره پنجم، شماره هفدهمک 37-50.
پویان، فرانک؛ شکاری، غلامعباس و ذبیحی، محمدرضا (1395). تأثیر ابعاد اشتیاق شغلی بر مدیریت عملکرد در اداره‌کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.اولین کنفرانس ملی تحول و نوآوری سازمانی با رویکرد اقتصاد مقاومتی.
جوکار، بهرام (1386). رابطه هدف­گرایی و شادی. فصلنامه علمی- پژوهشی روان‌شناسی دانشگاه تبریز، دوره دوم، شماره پنجم.
حاجی‌حسنی، مهرداد و کاوه، منیژه (1395). تعین سهم جهت‌گیری هدف، حمایت سازمانی ادراک‌شده و پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش‌بینی اشتیاق شغلی معلمان زن شهرستان شهرکرد. مجله آرگونومی، دوره چهارم، شماره سوم. 
خدامرادی، محمود (1395). رابطه اشتیاق شغلی و مدیریت زمان با عملکرد شغلی در کارمندان بانک صادرات. پایان­نامه کارشناسی ارشد در رشته روان‌شناسی صنعتی سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
ربیعی، محمد؛ شیروانی، عباس و دادیی، راضیه (1394). اثربخشی آموزش گروهی شادمانی فوردایس بر ابعاد اشتیاق شغلی بهورزان. پژوهش­نامه روان‌شناسی مثبت، شماره اول، دوره چهارم: 29-44.
زاهد بابلان، عادل؛ خالق‌خواه، علی و شاکر، فاطمه (1394). بررسی رابطه اشتیاق شغلی با استرس شغلی (ابهام نقش و تعارض نقش) دبیران شهرستان داراب، دومین کنفرانس بین‌المللی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روا‌ن‌شناسی. مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
زاهدی، سیدمحمد و زکی­زاده، سهیلا (1393). تأثیر قابلیت استخدام بر موفقیت کارراهه شغلی کارکنان شرکت ملی پخش فرآورده­های نفتی استان قزوین. فصلنامهمدیریت توسعه و تحول، دوره هفدهم: 63-73.
زاهدی، شمس‌السادات و حسن­پور، اکبر (1388). پژوهشی پیرامون عوامل فردی مؤثر بر قابلیت استخدام کارکنان در بخش دولتی ایران. فصلنامهعلوممدیریتایران، دوره چهارم، شماره سیزدهم: 25-46.
زاهدی، شمس‌السادات؛ روشندل اربطانی، طاهر و حسن­پور، اکبر (1389). عوامل سازمانی مؤثر بر قابلیت استخدام کارکنان در سازمان‌های دولتی.نشریه مدیریت دولتی، دوره دوم، شماره چهارم: 73-88.
عباسی، طیبه و حسن­پور، اکبر (1388). قابلیت استخدام کارکنان: امنیت شغلی قرن بیست و یکم. تدبیر، شماره 213.
غلام­نژاد، حانیه و نیک­پیما، نسرین (1388). علل ایجادکننده استرس شغلی در پرستاران. فصلنامه سلامت کار ایران، دوره ششم، شماره اول.
فریاد، لعیا؛ خوراکیان، علی‌رضا و ناظمی، شمس‌الدین (1393). بررسی نقش واسط اشتیاق شغلی در رابطه ببین توامندسازی روان‌شناختی و رفتار نوآورانه در کارکنان، نخستین کنفرانس آینده‌پژوهی.مدیریت و توسعه، شیراز.
قربان‌زاده، منصور (1392). مدیریت عملکرد کارکنان. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، شماره 160.
محبی نورالدین‌وند، محمدحسین؛ شهنی ییلاق، منیجه و پاشا شریفی، حسن (1392). بررسی شاخص­های روان‌سنجی مقیاس نظریه ضمنی هوش(ITIS) در جامعه دانشجویی. فصلنامة اندازه‌گیری تربیتی، دوره چهارم، شماره چهاردهم.
 
مشتاقی، سعید (1391). پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی براساس جهت‌گیری هدف پیشرفت، گروه علوم تربیتی، واحد دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی ایران. فصلنامهراهبردهای آموزش، دوره پنجم، شماره دوم: 89-94.
معصومی، معصومه؛ طهماسبی، رحیم؛ جلالی، مهرداد و جعفری، فریده (1395). بررسی ارتباط استرس شغلی و سلامت معنوی پرستاران شاغل در بخش­های ویژه­ی بیمارستان‌های شهر بوشهر. فصلنامه پرستاری گروه­های آسیب‌پذیر، دوره سوم، شماره هشتم: 37-47.
ملایی، مریم؛ مهداد، علی و گل­پرور، محسن (1393). رابطة معنویت در محیط کار، انگیزة درونی و اشتیاق شغلی با عملکرد وظیفه. دانش و پژوهش در روان‌شناسیکاربردی، دوره پانزدهم، شماره دوم: 47-55.
نوروزی، اعظم؛ چاره­جو، امین؛ تاشی، محمد و اژدری، علی‌رضا (1395). بررسی رابطه بین اشتیاق شغلی با عملکرد نوآورانه و مشتری­گرایی کارکنان بانک مسکن استان گلستان. سومین کنفرانس بین­المللی پژوهش­های نوین در علوم انسانی.
یعقوبی، مریم؛ کریمی، سعید؛ حسن­زاده، اکبر؛ جوادی، مرضیه؛ ماندگار، حسنعلی و عابدی، فرزانه (1388). بررسی عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد کارکنان براساس مدل ACHIEVE از دید مدیران (ارشد، اداری و پرستاری) بیمارستان­های آموزشی شهر اصفهان.فصلنامه بیمارستان، ارگان رسمی انجمن علمی ادراه امور بیمارستان­های ایران، دوره هشتم، شماره دوم.
Adriaenssens, J., De Gucht, V. & Maes, S. (2015). Association of goal orientation with work engagement and burnout in emergency nurses. Journal of Occupational Health, 57(2), 151-160.
Anitha, J. (2014). Determinants of employee engagement and their impact on employee performance. International Journal of Productivity and Performance Management, 63(3), 308-323.
Bakker, A. B. & Leiter, M. P. (2010). Work engagement: A handbook of essential theory and research. Psychology Press.
Berntson, E. (2008). Employability perceptions: Nature, determinants, and implications for health and well-being (Doctoral dissertation, Psykologiska institutionen).
Chen, W. W. & Wong, Y. L. (2015). Chinese mindset: theories of intelligence, goal orientation and academic achievement in Hong Kong students. Educational Psychology, 35(6), 714-725.
Dekker, S., Krabbendam, L., Lee, N., Boschloo, A., De Groot, R. & Jolles, J. (2016). Dominant goal orientations predict differences in academic achievement during adolescence through metacognitive self-regulation. Journal of Educational and Developmental Psychology, 6(1), 47.
Da Silva, N., Borlongan-Conway, M. D. & Tokunaga, H. (2010). Employee Goal Orientation in Relation to Creative Performance. Review of Management Innovation & Creativity, 3 (6),94-102.
De Cuyper, N., Bernhard‐Oettel, C., Berntson, E., Witte, H. D. & Alarco, B. (2008). Employability and Employees’ Well‐Being: Mediation by Job Insecurity. Applied Psychology, 57(3), 488-509.
De Grip, A., Van Loo, J. & Sanders, J. (2004). The industry employability index: Taking account of supply and demand characteristics. International Labour Review, 143(3), 211-233.
De Gripe, A., Van Loo, J. & Sanders, J. (1999). Employability In Action: An Industry Employability Index. SKOPE Research Paper, 5.
Elliot, A. J. (1999). Approach and avoidance motivation and achievement goals. Educational Psychologist, 34(3), 169-189.
Fugate, M., Kinicki, A. J. & Ashforth, B. E. (2004). Employability: A psycho-social construct, its dimensions, and applications. Journal of Vocational Behavior, 65(1), 14-38.
Forrier, A. & Sels, L. (2003). The concept employability: A complex mosaic. International Journal of Human Resources Development and Management, 3(2), 102-124.
Giel, L. (n.d.). The Impact of Induced State Achievement Goal Orientation on Performance, Motivation, Self-efficacy, and Enjoyment: A Meta-Analysis. Institute for Psychology, Faculty of Social Sciences, Erasmus University Rotterdam, Master Thesis Work & Organizational Psychology.
Hahn, H. J. & Kim, S. (2018). An empirical study on the relationship between perceived employability and employee performance. Human Resource Development International, 21(2), 74-90.
Harter, J. K., Schmidt, F. L. & Hayes, T. L. (2002). Business-unit-level relationship between employee satisfaction, employee engagement, and business outcomes: a meta-analysis. Journal of Applied sychology, 87(2), 268-279.
Kumar, D. P. & Swetha, G. (2011). A prognostic examination of employee engagement from its historical roots. International Journal of Trade, Economics and Finance, 2(3), 232.
Kompaso, S. M. & Sridevi, M. S. (2010). Employee engagement: The key to improving performance. International Journal of Business and Management, 5(12), 89.
Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33(4), 692-724.
Li, Y. (2016). The impact of leadership behavior on employee engagement. Lawrence Technological University.
McFarland, R. G. & Kidwell, B. (2006). An examination of instrumental and expressive traits on performance: The mediating role of learning, prove, and avoid goal orientations. Journal of Personal Selling & Sales Management, 26(2), 139-159.
McKinney, A. P. (2003). Goal orientation: A test of competing models (Doctoral dissertation, Virginia Tech).
Pollock, P. W. (2015). Learning to be engaged: Leader goal orientation, employee goal orientation and the mediating role of employee learning on employee engagement and performance (Doctoral dissertation, St. Ambrose University).
Rothwell, A., Herbert, I. & Rothwell, F. (2008). Self-perceived employability: Construction and initial validation of a scale for university students. Journal of Vocational Behavior, 73(1), 1-12.
Rothwell, A. & Arnold, J. (2007). Self-perceived employability: development and validation of a scale. Personnel Review, 36(1), 23-41.
Sánchez-Manjavacas, Á.Saorín-Iborra, M. C. & Willoughby, M. (2014). Internal employability as a strategy for key employee retention. Innovar, 24(53), 7-22.
Saks, A. M. (2006). Antecedents and consequences of employee engagement. Journal of Managerial Psychology, 21(7), 600-619.
Schaufeli, W. B. & Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: A multi‐sample study. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 25(3), 293-315.
Schaufeli, W.B., & Bakker, A. (2004). The Utrecht Work Engagement Scale (UWES). Occupational Health Psychology. Unit Utrecht University.
Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V. & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3(1), 71-92.
Volkov, I. V. (2016). Self-perceived employability, organizational commitment, and demographic characteristics as predictors of employee engagement (Doctoral dissertation, Barry University).
Vanhercke, D., De Cuyper, N. & De Witte, H. (2016). Perceived employability and well-being: An overview. Psihologia Resurselor Umane, 14(1), 8-18.
Vanhercke, D., De Cuyper, N., Peeters, E. & De Witte, H. (2014). Defining perceived employability: a psychological approach. Personnel Review, 43(4), 592-605.
Van Der Heijden, B. I. & Heijde, C. M. V. D. (2006). A competence‐based and multidimensional operationalization and measurement of employability. Human Resource Management: Published in Cooperation with the School of Business Administration, The University of Michigan and in alliance with the Society of Human Resources Management, 45(3), 449-476.
VandeWalle, D. (1997). Development and validation of a work domain goal orientation instrument. Educational and Psychological Measurement, 57(6), 995-1015.
Welbourne, T. M. (2007). Employee engagement: Beyond the fad and into the executive suite. Leader to Leader, 2007(44), 45-51.
Williams, L. J. & Anderson, S. E. (1991). Job satisfaction and organizational commitment as predictors of organizational citizenship and in-role behaviors. Journal of Management, 17(3), 601-617.
Wang, W., Sun, Y., Xu, Zh. & Qu, Y. (n.d.). A Cross –Level Perspective on creativity: The Role Of Learning Goal Orientation, Work Engagment, and Organizational Learning Climate.
Yean, T. F., Johari, J., & Yahya, K. K. (2016). The Mediating Role of Learning Goal Orientation in the Relationship between Work Engagement and Innovative Work Behavior. International Review of Management and Marketing, 6(7S), 169-174.
Zhang, Y. (2012).The Impact of Performance Management System on Employee Performance.